" Κανονισμός
της εν Τραπεζούντι Ορθοδόξου Κοινότητας"
Ο κανονισμός ξεκινά με τον Μητροπολίτη Τραπεζούντας
Γαβριήλ να «επιβεβαιοί» … και σε εμάς
δίδεται η ευκαιρία να ρίξουμε μια κλεφτή ματιά, μέσα από την προσωπικότητα του Τραπεζούντος
Γαβριήλ, σε μια δύσκολη περίοδο της εποχής, όπου οι κομματικές διενέξεις
αποφέρουν μεγάλες βλάβες στην περιοχή της Τραπεζούντας και στην Μητρόπολη της.
Αναφερόμενοι στον
Τραπεζούντος Γαβριήλ νοούμε τον Μητροπολίτη Γαβριήλ Ιατρουδάκη, Μέγα
Πρωτοσύγκελο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, πρώην Βάρνας και μετέπειτα Τραπεζούντος
(1889), Μητροπολίτη Μαρωνείας (Κομοτηνή) και Μητροπολίτη Νικοπόλεως (Πρέβεζα) ο
οποίος μετά την τελική παύση του το 1899
μετέβη εις Πάτμον δια ησυχασμό. 1
Ο Γαβριήλ έμεινε γνωστός για
την ευρεία μόρφωση του (Ιερατική σχολή Χάλκης, Νομική), την Ευρωπαϊκή κουλτούρα
του (παρέμεινε για πολλούς χρόνους στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στη Γαλλία)
και τις αντιδράσεις που η «κοσμικότητα» του προκαλούσε. Από την Μητρόπολή
Βάρνας παραιτήθηκε ο ίδιος, ενώ παύθηκε από τις Μητροπόλεις Τραπεζούντος και
Νικοπόλεως. Στην περίπτωση της Νικοπόλεως έχουμε την πληροφόρηση πως παύτηκε
«εκ συκοφαντίας γείτονος μητροπολίτου».2 Να σημειώσουμε επίσης μία καινοτομία που
εισήγε: στις 6 Ιανουαρίου 1897, ο Γαβριήλ καθιέρωσε τη ρίψη του Σταυρού στη
θάλασσα την ημέρα των Θεοφανείων και «τούτο πρώτη φορά οπού έγινε εις την
Πρέβεζαν και έμεινε πλέον συνήθεια και εξακολουθεί να γίνεται κατ’ έτος».3